این سی و پنجمین زبانی است که به مجموعه زبانهای سرویس Google Translate گوگل افزوده میشود. این سرویس بهطور خودکار ترجمه به یک زبان یا برگرداندن متن از آن زبان به زبانهای دیگر را فراهم میکند.[آشنایی با 10 ابزار مهم گوگل]
این زبانها عبارتند از: عربی، بلغاری، کاتالان، چینی (ساده شده)، چینی (سنتی)، کروات، چک، دانمارکی، هلندی، فیلیپینی، فنلاندی، فرانسوی، آلمانی، یونانی، عبری، هندی، اندونزیایی، ایتالیایی، ژاپنی، کرهای، لاتویایی، لیتوانیایی، روژی، لهستانی، پرتغالی، رومانیایی، روسی، صربی، اسلواکیایی، اسلوونی، اسپانیایی، سوئدی، اوکراینی و ویتنامی.
برای استفاده از این سرویس میتوانید به آدرس http://Translate.google.com بروید. در این صفحه نه تنها میتوانید هر متنی را وارد باکس مربوطه کرده و به زبانهای مختلف ترجمه کنید، بلکه قادر خواهید بود تنها آدرس اینترنتی یک وب سایت را به هر زبانی وارد کرده و ترجمه آن را به هر زبان دیگر دریافت کنید.
سایر امکانات ترجمه گوگل عبارت است از: tex and web در این قسمت میتوانید تنها آدرس سایت مورد نظر را وارد کرده و با انتخاب زبان آن، ترجمه مناسب را دریافت کنید. بدین ترتیب مثلا کاربران فارسی زبان قادر خواهند بود اطلاعات کتابخانه دانشگاه سوربن را که به زبان فرانسه است به زبان فارسی دریافت کنند.
اگر شما وبلاگ دارید، میتوانید به راحتی آدرس وبلاگتان را وارد کرده و نسخه انگلیسی یا فرانسوی یا آلمانی یا حتی عربی وبلاگتان را با همان فرمت و گرافیک مشاهده کنید. البته چون این یک ترجمه ماشینی است انتظار نداشته باشید که به درستی و دقت ترجمه انسانی، متون را دریافت کنید.
به گفته یکی از کارشناسان گوگل، سرویس جدید ترجمه فارسی که نسخه آلفای این سیستم است، خالی از ایراد نیست. از اینرو احتمال بروز اشتباه وجود دارد و این سرویس در حال حاضر برای ترجمه بین زبان انگلیسی و فارسی بهینه شده اما گوگل در حال کار برای بهبود ترجمه بین فارسی و زبانهای دیگر Google Translate است.
در هر حال، هنوز سرویسهای جستوجو از یک زبان و نشان دادن به زبان دیگر و سرویس ابزار ترجمهTools را برای زبان فارسی راهاندازی نکرده است اما تجربه نشان داده که با راهاندازی هر سرویسی بهصورت پایه، سایر خدمات آن نیز بهتدریج راهاندازی خواهد شد.
جای خالی موتورهای ترجمه فارسی
از آنجایی که کاربران اینترنتی به سرویسهای گوگل اعتماد زیادی دارند، اگر گوگل صفحات فارسی را به زبانهای دیگر ترجمه کند میتوان به این نتیجه رسید که تولید محتوا به زبان فارسی به نوعی تولید محتوا برای همه کاربران اینترنتی دنیاست.
تا پیش از این برای پر شدن این خلأ بهشدت نیاز بهوجود مترجمهای آنلاین و رباتهای خودکار ترجمهگر حس میشد؛ برنامههایی که بهطور خودکار محتوای یک زبان را به زبان مقصد ترجمه میکنند و طیف وسیعتری از بازدیدکنندگان را برای یک محتوا فراهم میسازند.
درصورت به انجام رسیدن چنین پروژههایی بلاگرهای پارسینویس میتوانند مخاطبانی به زبانهای دیگر داشته باشند؛ چرا که نوشتههایشان با کلیک روی یک لینک خودبهخود به زبانهایی چون انگلیسی، فرانسوی، آلمانی، پرتغالی، چینی و ژاپنی ترجمه میشود.
فعالیت ایرانیها
شاید تا این زمان بتوان راهاندازی موتورهای جستوجوی فارسی و مترجمان فارسی در فضای سایبر و دیجیتال را مدیون خارجیها یا ایرانیان مقیم خارج و متخصصان شرکتهای بزرگ خارجی دانست؛ افرادی مثل امید کردستانی معاون ارشد گوگل که بیتردید پیگیری پروژههایی مانند مترجم فارسی گوگل میتواند محصول تلاشهای وی بوده باشد.
ایرانیهای داخل کشور هم البته بیکار ننشستهاند و در زمینه نرمافزارهای ترجمه آنلاین متون فارسی تولیداتی داشتهاند. 2محصول تولید شده نرمافزاری در زمینه ترجمه متعلق به 2 شرکت خصوصی به نام «نرمافزار پارس» و «نرمافزار آریا » است که تنها از طریق خرید سیدی این نرمافزارها با قفل نرمافزاری، امکان استفاده محدود به کاربران را میدهند و سایتهای این شرکتها روی اینترنت تنها در حد چند جمله امکان ترجمه همزمان و رایگان را به کاربران میدهد.
البته برخی شرکتهای خصوصی نیز از طریق سایتهای خود امکان ارائه خدمات ترجمه بهصورت اختصاصی و با دریافت هزینه را فراهم کردهاند. سالهای پیش قرار بود پروفسور مرتضی انواری در مرکزی تحت عنوان مرکز ملی آیسیتی چنین نرمافزاری را تولید کند که تاکنون از سرنوشت آن اطلاعی در دست نیست.
جدا از گوگل و برخی شرکتهای ایرانی، موضوع ترجمه آنلاین به فارسی یا برعکس در جاهای دیگری هم دنبال شده است. «AmericanTranslators Association» با همکاری سازمان ملل متحد از سال 1982 روی تهیه نرمافزار ترجمه ماشینی برای زبانهای مختلف، تحقیقات خود را آغاز کرده است.
پروژه مذکور قادر است در سایت اینترنتی به آدرس:www . 1 -800-Translate .comمطالب چندین زبان مختلف را بهصورت آنلاین به یکدیگر ترجمه کند. توجه مدیران این پروژه به ترجمه همزمان فارسی، به خاطر صحبت کردن 90 میلیون نفر از مردم جهان به زبان فارسی است.
اینکه پروژه مذکور کی به سرانجام میرسد مشخص نیست اما خبرهای مذکور نشان میدهد که خارجیها به موضوع ترجمه متون به فارسی یا برعکس بیش از خود ما ایرانیها علاقه نشان دادهاند.
مصوبات قانونی
در سال 1384 مجمع تشخیص مصلحت نظام بررسی و تدوین سیاستهای کلی نظام در بخش ارتباطات مخابراتی و پستی را به پایان برد که از مهمترین مصوبات آن در این زمینه، اتخاذ تدابیر لازم و تمهیدات فنی و اقتصادی بهمنظور حمایت از گسترش منابع و اطلاعات به خط و زبان فارسی در محیطهای رایانهای و دیجیتال از قبیل تمهید و عرضه نرمافزاری ترجمه همزمان رایانهای منابع و اطلاعات، قرائت و جستوجوی رایانهای متون به خط و زبان فارسی و همچنین تدوین و تصویب استاندارد ملی و بینالمللی نمایش الفبای فارسی در محیط رایانهای بود.
با اینکه از تاریخ تصویب این مصوبه حدود 4 سال میگذرد، ولی هنوز گزارشی از عملکرد دستگاههای دولتی در این مورد منتشر نشده و گویا مصوبه مذکور تنها به بایگانی سپرده شده است.
در عوض ظاهرا گوگل بهتر به این مصوبه عمل کرده است. یکی از مشکلات اصلی کاربران اینترنت برای استفاده از منابع موجود در این شبکه جهانی، فقدان یک نرم افزار ترجمه همزمان متون خارجی به زبان فارسی است.
بسیاری از کشورهای غیرانگلیسی زبان سالهاست این مشکل را حل کردهاند و اکنون نه تنها نرمافزارهای ترجمه ماشینی متون به زبانهای مختلف در آن کشورها وجود دارد، بلکه این نرمافزارها روی اینترنت قرار گرفته و امکان استفاده آنلاین از آنها حتی توسط موتورهای جستوجو نیز وجود دارد، یکی از ضروریترین لوازم تحقق جنبش نرمافزاری در ایران راهاندازی مترجمان ماشینی است؛
جنبشی که میتواند در زمینه علمی، انقلابی اساسی ایجاد کند و متون علمی زبانهای مختلف دنیا را در اختیار محققان و پژوهشگران رشتههای مختلف ایران قرار دهد.
اینترنت این امکان را فراهم کرده است که به تازهترین دستاوردهای علم و تکنولوژی بشری دسترسی پیدا کنیم اما زبان، مهمترین سد و مانع در انتقال این فناوریهاست.
بخش کوچکی از متخصصان و دانشگاهیان ما به این مانع غلبه کرده و با فراگیری و تسلط کامل به یک یا 2زبان توانستهاند اطلاعات خود را به روز نگه دارند اما اکثریت طبقه دانشگاهی و سایر اقشار جامعه هنوز پشت این سد قرار دارند.
سیستم ترجمه ماشینی میتواند جنبشی فراگیر در همه سطوح اجتماعی ایجاد و زمینه را برای یک تحول علمی آماده کند.راهاندازی مترجم گوگل بدون شک سر آغاز انقلاب بزرگی در جهش علمی ایرانیان خواهد بود.
اما همزمان این سیستم میتواند راهی برای اطلاع جهان خارج از محتواهای فارسی در بن بست گیر کرده ایرانیان نیز باشد؛ ورود ایران به جامعه جهانی سایبر